====== 07. Rodzaje rezystorów, potencjometry, dekady, rezystory suwakowe ====== ==== Rodzaje rezystorów ==== Rezystory to podstawowe elementy elektroniczne, które ograniczają przepływ prądu w obwodach. Wyróżniamy różne rodzaje rezystorów w zależności od budowy i zastosowania: * **Rezystory stałe** - Mają stałą, niezmienną wartość oporu. - Typy: - *Węglowe* — wykonane z mieszanki węgla, - *Metalizowane* — warstwa metalu na ceramicznym rdzeniu, - *Drutowe* — zwój drutu oporowego na izolowanym rdzeniu, - *Cienkowarstwowe* i *grubowarstwowe* — wykonane w technologii cienkich warstw na podłożu ceramicznym. * **Rezystory zmienne (potencjometry)** - Rezystancja może być regulowana mechanicznie. - Umożliwiają płynną zmianę oporu w obwodzie. - Wykorzystywane np. do regulacji głośności, jasności, kalibracji. ==== Potencjometry ==== * Specjalny typ rezystora zmiennego z suwakiem, który przesuwa się po oporze. * Składa się z elementu oporowego oraz ruchomego suwaka (styk ślizgowy). * Umożliwia dzielenie napięcia i regulację wartości rezystancji w obwodzie. * Typy: - *Obrotowe* — regulacja przez obrót gałki, - *Liniowe* — przesuwanie suwaka wzdłuż prostego toru. ==== Dekady rezystorowe ==== * Zestaw rezystorów połączonych tak, aby można było łatwo zmieniać całkowitą rezystancję poprzez dobór poszczególnych rezystorów. * Umożliwiają szybkie i precyzyjne ustawienie oporu z wartości dyskretnych (np. 1 Ω, 10 Ω, 100 Ω itp.). * Stosowane głównie w pomiarach i kalibracji. ==== Rezystory suwakowe ==== * Inna nazwa potencjometrów lub rezystorów regulowanych suwakiem. * Często stosowane tam, gdzie wymagana jest płynna regulacja oporu w prostych układach. * Mogą mieć różne konstrukcje w zależności od zastosowania. ==== Podsumowanie ==== | Typ elementu | Charakterystyka | Zastosowanie | |-----------------------|--------------------------------|------------------------------| | Rezystory stałe | Stała wartość rezystancji | Ograniczanie prądu, dzielniki napięcia | | Potencjometry | Zmienna rezystancja z suwakiem | Regulacja parametrów (np. głośności) | | Dekady rezystorowe | Kombinacje rezystorów o stałych wartościach | Precyzyjna regulacja oporu w pomiarach | | Rezystory suwakowe | Potencjometry, regulowane suwakiem | Proste regulacje oporu |